Love królowe

August II Mocny

August II Mocny
Opracowała Agnieszka Garduła

August II Mocny

August urodził się 12 maja 1670 w Dreźnie. Edukację zdobywał w czasie licznych podróż po Europie, będąc gościem na dworach liczących się wtedy potęg: Francji, Niemiec, Hiszpanii.  
Po śmierci swojego brata Jana Jerzego IV w 1694 objął tron w Dreźnie. Pierwsze doświadczenia wojenne nabywał w trakcie konfliktu Francji z Ligą Augsburską, bijąc się przeciwko Francuzom. W latach 1695 –1696 przeprowadził udaną kampanię przeciwko Imperium Osmańskiemu, będąc dowódcą połączonych sił cesarsko-saskich.



Portret Augusta II Mocnego autorstwa nieznanego malarza


Pragnąc zdobyć polską koronę, zaczął szukać sojuszników nie tylko w obrębie granic, ale również poza nimi. Wsparcie znalazł w osobie Leopolda I Habsburga. August, oprócz stronników potrzebował funduszy na udaną elekcję. Z pomocą przyszły księciu dwa domy bankowe: Issachara Berenda Lehmanna i Samsona Wertheimera.



Dukat sasko-polski


Początkowo szlachta polska obrała na króla Polski francuskiego księcia Condi. Jednak jego opieszałość w dotarciu na Wawel, a tym samym na koronację, wykorzystał jego rywal, zdobywając stopniowo przychylność szlachty. Za sprawą otwarcia bram przez starostę krakowskiego Franciszka Wielopolskiego i przekazania mu w nagrodę wysokiej darowizny, Sas dotarł do królewskiego miasta szybciej.
W myśl ówczesnych przepisów koronacja nabierała mocy w momencie, gdy w czasie uroczystości wykorzystano insygnia z wawelskiego skarbca, do którego klucze miało siedmiu senatorów Rzeczpospolitej - wtedy stronników francuskiego księcia Conti.
Rozważano metody siłowe, uszkadzając drzwi, ale taki ruch uznano by za świętokradztwo. Nie znaleziono innej metody, jak wykonanie wyłomu w cegłach i wyniesienia insygnia przez wykonany otwór, nie uszkadzając jednocześnie drzwi.


Fragment dekretu wydanego przez Augusta II Mocnego

Największym sukcesem króla było zawarcie pokoju w Karłowicach w 1699, na mocy którego Polska odzyskała Podole. August jednak w większości przypadków podejmował decyzje, które doprowadziły do upadku gospodarczego państwa oraz utraty jego znaczenia na arenie międzynarodowej.
Dosadnie udowodnił to przykład wojny północnej, w którą Rzeczpospolita została wciągnięta przez decyzje władcy.
Chcąc zdobyć dziedziczne ziemie dla swego syna, Sas zawiązał sojusz z Danią i Rosją przeciwko Szwecji.
Formalnie wojska Rzeczpospolitej nie brały udziału w wojnie, ponieważ była to armia saska. W 1700 roku wkroczyła ona do Inflant.
Władca Szwecji próbował wywrzeć presje na Polakach, aby podjęli decyzję o detronizacji króla. Gdy zawiodły rozmowy, zdecydował się on na kontrofensywę. 
Decydująca bitwa odbyła się ona 19 lipca 1702 pod Kliszowem. Stroną zwycięską okazali się Szwedzi, którzy wskazali dla Rzeczpospolitej nowego króla Stanisława Leszczyńskiego, jednak w wyniku przegranej bitwy pod Połtawą z wojskami cara Piotra Wielkiego August II Mocny powrócił na dawne stanowisko.
Uwadze króla umknął fakt, że w styczniu 1701 roku Brandenburgia-Prusy przekształciły się w Królestwo Pruskie, którego królem mianował się dotychczasowy elektor brandenburski, Fryderyk III. W późniejszych czasach wpłynęło to na sytuacje geopolityczną Polski.  


Portret Augusta w zbroi i płaszczu z gwiazdą Orderu Orła Białego, według portretu pędzla Louis de Silvestre'a

August podjął wysiłki uniezależnienia się Polski od Rosji, mimo znacznego wparcia udzielonego mu przez cara w czasie procesu elekcji. Cel został zrealizowany tylko połowicznie, ponieważ dzięki pomocy angielskiej dyplomacji rosyjskie wojska opuściły ziemie Rzeczpospolitej.
Był inicjatorem powstania w 1710 Królewsko-Polskiej i Elektorsko-Saskiej Manufakturę Porcelany w Miśni, będącą pierwszą manufakturą porcelany w Europie. August II Mocny za swojego życia wydawał fortunę na liczne bale i uczty. Takie beztroskie rozrywki były dla niego niezwykle ważne. Skutkiem hulaszczy trybu życia władcy było bardzo liczne potomstwo. Liczbę jego dzieci szacowano na około 300, choć sam uznał oficjalnie tylko jedenaścioro. Duże ilości alkoholu oraz intensywny tryb życia były przyczyną powstania stopy cukrzycowej w organizmie władcy. Zaistniała potrzeba amputacji, w czasie której do rany wdało się zakażenie, powodując sepsę. Zmarł na Zamku Królewskim w Warszawie 1 lutego 1733 roku. 


Źródła:
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/509066
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/110683
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/517505
https://polona.pl/item/august-ii-krol-polski-powtarza-i-zatwierdza-ponizszy-dokument-ponadto-zakazuje-zydom,NDU5MTMxNDQ/5/#info:metadata
https://www.focus.pl/artykul/august-ii-mocny-1670-1733-kontrowersyjny-krol-polski-jak-rzadzil-naszym-krajem
https://www.wilanow-palac.pl/august_ii_sas.html
https://muzhp.pl/pl/e/1666/elekcja-augusta-ii-mocnego
https://www.focus.pl/artykul/august-ii-mocny-1670-1733-kontrowersyjny-krol-polski-jak-rzadzil-naszym-krajem

Fundacja Burza Mózgów

ul. Felicjanek 10, 31-104 Kraków,
NIP 676 248 38 62,
KRS 0000539864

Dołącz do nas!

Pozostań z nami w kontakcie. Przeczytaj jak przetwarzamy i chronimy Twoje dane.