Michał Korybut Wiśmiowiecki

Michał Tomasz Wiśniowiecki herbu Korybut urodził się w 1640 roku w Białym Kamieniu. Był synem wojewody ruskiego, księcia Jeremiego Wiśniowieckiego oraz Gryzeldy Zamoyskiej. Rodzice przyszłego króla pochodzili z bardzo znaczących rodów. Szczególnie ojciec Michała był człowiekiem, który posiadał ogromną władzę na terenie Ukrainy, jednak w wyniku wojen i powstania Chmielnickiego jego dobra zostały zrujnowane lub znalazły się w rękach obcych państw. Jeremi Wiśniowiecki zmarł, gdy Michał miał jedenaście lat. Jeremi wspominany był jako dzielny wojownik i sojusznik  Jana Kazimierza. Młodym Michałem zaopiekował się biskup wrocławski Karol Ferdynand Waza. Następnie przebywał pod opieką Zamoyskich i na dworze królewskim, gdzie sama para królewska osobiście doglądała postępów w edukacji młodzieńca.


Portret księcia Jeremiego Wiśniowieckiego

Protekcja Jana Kazimierza pozwoliła na naukę Michała Wiśniowieckiego  w Kolegium Jezuickim w Nysie, a następnie na rozpoczęcie studiów w Pradze w latach 1656-1660. W późniejszym czasie przebywał na dworach w Dreźnie i Wiedniu. Tam poznał swoją przyszłą żonę Eleonorę Habsburżankę. 
Edukacja i obycie towarzyskie, znajomość języków: łaciny, niemieckiego, francuskiego, włoskiego, hiszpańskiego, tatarskiego, tureckiego i ruskiego, a także pamięć o zasługach Jeremiego, pomogły Michałowi w jego zmaganiach politycznych i pozyskiwaniu nowych wpływów. 

Karabela, czyli szabla z rękojeścią w kształcie głowy ptaka, należąca do władcy

Po abdykacji Jana Kazimierza został zaproponowany jako kandydat do tronu polskiego. Popierała go szczególnie uboga szlachta, która chciała widzieć Piasta na tronie. Na sejmie elekcyjnym 19 czerwca 1669 roku został wybrany królem Polski i wielkim księciem Litwy. Pierwszą osobą proponująca Wiśniowieckiego był pierwszy podkanclerzy koronny Andrzej Olszowski. Michał pokonał w trakcie elekcji Ludwika Burbona i Filipa Wilhelma Wittelsbacha, wysuniętego przez Habsburgów prawdopodobnie z racji swojego polskiego pochodzenia. 
7 lipca 1669 roku Michał został ogłoszony królem. Koronacja odbyła się 29 września tego roku w Krakowie w Katedrze Wawelskiej. Małżeństwo z Eleonorą Habsburżanką umocniło pozycję króla. Ceremonia zaślubin odbyła się 27 lutego 1670 roku na Jasnej Górze. Para królewska żyła ze sobą zgonie, choć nie doczekali się potomka. 


Dar dla Michała Korybuta Wiśniowieckiego

Głównymi przeciwnikami politycznymi Michała Korybuta było tzw. stronnictwo magnackie na czele z prymasem Mikołajem Prażmowskim oraz hetmanem wielkim koronnym Janem Sobieskim. Nowego króla nie popierali także liczni wojewodowie oraz biskup krakowski Andrzej Trzebicki. Konflikty między stronnictwami nie zostały zażegnane nawet w obliczu zagrożenia atakiem tureckim. 
W 1672 roku Turcja wypowiedziała wojnę Rzeczypospolitej, która przyniosła ogromną klęskę dla państwa rządzonego przez Wiśniowieckiego. Utracono Kamieniec Podolski oraz Podole, spustoszono ziemie od Lwowa aż po Biecz. Król był zmuszony podpisać układ w Buczaczu w październiku 1672. Polska strona zobowiązała się do płacenia Turcji haraczu. 


Portret Michała Korybuta Wiśniowieckiego

Dzięki kilku odniesionym zwycięstwom dużą popularnością wśród szlachty cieszył się hetman Jan Sobieski, który stał w opozycji do króla. W 1673 r. mediacja m.in. biskupa Trzebickiego doprowadziła do pogodzenia Michała Korybuta z dowódcą wojska. Uchwalono podjęcie dalszej walki przeciw najeźdźcy, jednak król z powodu złego stanu zdrowia oddał władzę nad żołnierzami Sobieskiemu.

Portret Michała Korybuta Wiśniowieckiego autorstwa Aleksandra Lessera

Dolegliwości żołądkowe, skłonność do nieumiarkowania w jedzeniu i piciu, nadwaga, przyczyniły się do nagłego pogorszenia stanu zdrowia.  W krótkim czasie, 10 listopada 1673 roku, na skutek zatrucia żołądkowego, Wiśniowiecki zmarł we Lwowie. Serce Michała Korybuta zostało pochowane w Klasztorze kamedułów na warszawskich Bielanach. 31 stycznia 1676 roku Michała Korybuta Wiśniowieckiego pochowano w podziemiach katedry na Wawelu. Michałowi Korybutowi Wiśniowieckiemu zarzucano brak zdolności przywódczych, nieumiejętne zarządzanie oraz brak koncepcji działania politycznego. Przeciwnicy króla mówili, że pomimo znajomości wielu języków, nie był w stanie powiedzieć nic mądrego w żadnym z nich.


Źródła:
https://krakowzwiedzanie.pl/piast-na-tronie-michal-korybut-wisniowiecki/
https://historykon.pl/michal-korybut-wisniowiecki-jak-to-z-nim-bylo/
https://www.wilanow-palac.pl/choroba_i_smierc_krola_michala.html
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/1071950
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/18220
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/510477
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/1043643
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/518580