Maria Kazimiera D'Arquien vel Marysieńka

Najprawdopodobniej przyszła na świat 28 czerwca 1641 r. w Nevers, zmarła 30 stycznia 1716 r. w Blois. Żona Jana III Sobieskiego i królowa Polski.


Podobizna Marii Kazimiery autorstwa Anny Kaszuby-Dęskiej

Jej rodzina wywodziła się ze starego, francuskiego rodu d’Arquien. Pochodziła z wielodzietnej rodziny markiza Henriego Alberta de La Grange d’Arquien i Franciszki de la Châtre. Jej ojciec był wojskowym, matka ochmistrzynią na dworze Ludwiki Marii Gonzagi. Stąd też dziewczynka, jako czterolatka przybyła na polski dwór razem z nową królową, której służyła jako dama dworu.
 

Królowa Marysieńka z rodziną na obrazie autorstwa Henriego Gascara
 

Przeciwnicy Ludwiki Marii spekulowali, że dziewczynka jest nieślubną córką władczyni. Plotka ta nie znajduje jednak potwierdzenia w żadnych źródłach historycznych. Marię Kazimierę, szybko zaczęto nazywać Marysieńką. 


Rycina przedstawiająca władczynię autorstwa Ludwika Grunera
 

Dziewczynka doskonale poznała polski język i kulturę. W wieku siedmiu lat musiała jednak wrócić do Francji, gdzie zamieszkała w szkole klasztornej. Powodem jej wyjazdu była śmierć króla Władysława IV. Na polski dwór powróciła około 1653 r. W czasie jednej z dworskich zabaw poznała miłość swojego życia - Jana Sobieskiego. Było to w marcu 1655 r. Królowa uważała jednak, że lepszą partią dla jej młodej podopiecznej będzie zamożniejszy i lojalny względem króla Jan Sobiepan Zamoyski - wojewoda sandomierski.


Król Jan III Sobieski i Marysieńka na obrazie Wandalina Strzałeckiego 
 

Uroczystość zaślubin Marysieńki i Jana odbyła się 3 marca 1658 r. Z Janem Zamoyskim miała czworo dzieci. Żadne z nich nie dożyło jednak dorosłości. Po kilku latach małżeństwa Zamoyski zmarł. Marysieńka wykorzystała okazję i potajemnie poślubiła wtedy Jana Sobieskiego. Ich oficjalny ślub odbył się 5 lipca 1665 roku. 


Obrus ze sceną koronacji Jana III Sobieskiego i Marii Kazimiery
 

Współcześni uważali drugie małżeństwo Marysieńki za decyzję powziętą z miłości, co uważane było za rzadkość. Ze związku Marii i Jana urodziło się trzynaścioro dzieci. Czworo dożyło dorosłości: Jakub (1667–1737), Teresa Kunegunda (1676–1730), Aleksander (1677–1714) i Konstanty (1680–1726). Po śmierci królowej Ludwiki Marii Marysieńka ponownie wyjechała do Paryża. Chciała zamieszkać razem z mężem we Francji. Jan Sobieski był jednak przeciwny jej planom. Odnosił wtedy coraz większe sukcesy militarne. 
 

Królowa Marysieńka modli się o zwycięstwo 
 

Kiedy w 1673 r. zmarł Michał Korybut - elekcyjny król polski od 1669 r. rozpoczęły się starania o koronę dla Jana Sobieskiego. Plan został zrealizowany i Jan Sobieski w 1674 r. został polskim królem. Marysieńka została koronowana na królową polski 2 lutego 1676 r. na Wawelu. 


Przedwojenne zdjęcie fortepianu Marysieńki

Małżonkowie darzyli się gorącym i szczerym uczuciem. Świadczy o nim liczna korespondencja. Listy miłosne pisali do siebie, kiedy byli daleko od siebie, na przykład w czasie odsieczy wiedeńskiej, czy wyjazdów Marysieńki do Paryża. Jan Sobieski swoją ukochaną nazywał Różą, ona jego Feniksem.


Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Kazimiera_d%E2%80%99Arquien#/media/Plik:Jan_Tricius_-_Portrait_of_Maria_Casimire_(ca._1676)_-_Google_Art_Project.jpg
https://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Kazimiera_d%E2%80%99Arquien#/media/Plik:Gda%C5%84sk_Tablecloth_with_coronation_of_John_III_Sobieski.jpg
https://cyfrowe.mnw.art.pl/pl/katalog/508491
https://polona.pl/item/kaplica-gamrata-z-boku-krolowa-marysienka-modli-sie-u-stopni-oltarza-sw-krzyza-o,NzcwMTc2NTg/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Kazimiera_d%E2%80%99Arquien#/media/Plik:Gascar_John_III_Sobieski_with_his_family.jpg
https://www.wilanow-palac.pl/zdrowie_i_niezdrowie_krolowej_marysienki.html